Terminal LNG im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Świnoujściu stanowi kluczowy element polskiej infrastruktury energetycznej, zapewniający dywersyfikację dostaw gazu i zwiększający bezpieczeństwo energetyczne kraju. W tym artykule przyjrzymy się planom rozbudowy terminalu, jego obecnej roli w systemie gazowym Polski oraz perspektywom rozwoju w najbliższych latach.

Historia i znaczenie terminalu LNG w Świnoujściu

Terminal LNG w Świnoujściu został oddany do użytku komercyjnego w 2016 roku, stając się pierwszym tego typu obiektem w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Inwestycja ta znacząco zmieniła sytuację energetyczną Polski, umożliwiając import skroplonego gazu ziemnego (LNG) drogą morską praktycznie z dowolnego miejsca na świecie.

Podstawowe parametry operacyjne terminalu:

• Zdolność regazyfikacyjna: początkowo 5 mld m³ rocznie
• Zbiorniki magazynowe: dwa zbiorniki o pojemności 160 000 m³ każdy
• Nabrzeże: przystosowane do przyjmowania gazowców o pojemności do 216 000 m³ LNG

Obecny stan projektu rozbudowy

W 2018 roku operator terminalu, spółka Gaz-System, podjął decyzję o rozpoczęciu programu rozbudowy obiektu, który ma znacząco zwiększyć jego możliwości operacyjne. Program rozbudowy terminalu LNG obejmuje:

1. Zwiększenie mocy regazyfikacyjnych

Najważniejszym elementem rozbudowy jest zwiększenie zdolności regazyfikacyjnych z 5 do 8,3 mld m³ rocznie. Jest to realizowane poprzez montaż dodatkowych regazyfikatorów SCV (Submerged Combustion Vaporizers). Zwiększenie mocy pozwoli zaspokoić rosnące zapotrzebowanie na gaz w Polsce i potencjalnie eksportować nadwyżki do krajów sąsiednich.

2. Budowa trzeciego zbiornika LNG

W ramach rozbudowy powstaje trzeci zbiornik o pojemności 180 000 m³. Zwiększenie pojemności magazynowej pozwoli na większą elastyczność operacyjną i ułatwi zarządzanie dostawami w okresach szczytowego zapotrzebowania.

3. Rozbudowa nabrzeża

Rozbudowa obejmuje także dodatkowe stanowisko do rozładunku, załadunku i bunkrowania LNG. Umożliwi to jednoczesną obsługę mniejszych jednostek (tzw. feederów) oraz przeładunek LNG na cysterny samochodowe i kolejowe.

4. Instalacja do załadunku cystern

Nowa instalacja umożliwi załadunek cystern samochodowych i kolejowych, co otworzy rynek dla LNG w transporcie i dla odbiorców niezwiązanych z siecią gazową.

Wpływ rozbudowy na polski rynek gazowy

Rozbudowa terminalu LNG w Świnoujściu ma wieloaspektowy wpływ na polski rynek gazu:

Dywersyfikacja dostaw

Zwiększone możliwości importu LNG pozwalają na podpisywanie kontraktów z dostawcami z różnych regionów świata, co zmniejsza zależność od tradycyjnych dostawców gazu rurociągowego. Obecnie Polska importuje LNG głównie ze Stanów Zjednoczonych, Kataru i Norwegii.

Konkurencyjność cenowa

Większa przepustowość terminalu oraz rozwój globalnego rynku LNG stwarzają warunki do negocjowania bardziej konkurencyjnych cen gazu. Polska może także wykorzystać terminal jako narzędzie w negocjacjach z dostawcami gazu rurociągowego.

Bezpieczeństwo energetyczne

Rozbudowa istotnie zwiększa bezpieczeństwo energetyczne Polski przez:

• Większą zdolność pokrycia krajowego zapotrzebowania z importu LNG
• Zwiększone możliwości magazynowania gazu
• Elastyczność w reagowaniu na kryzysy dostaw gazu z innych kierunków

Hub gazowy

Strategicznym celem jest przekształcenie Polski w regionalny hub gazowy. Rozbudowany terminal LNG, w połączeniu z innymi inwestycjami (jak Baltic Pipe czy interkonektory z krajami sąsiednimi), stwarza warunki do redystrybucji gazu do innych krajów regionu.

Wyzwania i perspektywy na przyszłość

Pomimo niewątpliwych korzyści, które przynosi rozbudowa terminalu LNG, przed projektem stoją także istotne wyzwania:

Konkurencja na rynku europejskim

W Europie powstają lub są rozbudowywane inne terminale LNG, co zwiększa konkurencję w zakresie pozyskiwania dostaw. Terminal w Świnoujściu musi znaleźć swoją niszę rynkową, prawdopodobnie jako brama do Europy Środkowo-Wschodniej.

Transformacja energetyczna

Długoterminową niepewnością jest tempo transformacji energetycznej w Europie i przechodzenie na odnawialne źródła energii. Kluczowe pytanie dotyczy tego, jak długo gaz ziemny będzie uznawany za paliwo przejściowe i jakie będzie zapotrzebowanie na LNG w perspektywie 20-30 lat.

Potencjał dla rozwoju rynku małego LNG

Interesującym kierunkiem rozwoju jest wykorzystanie terminalu do zasilania małego rynku LNG, obejmującego:

• Bunkrowanie statków (LNG jako paliwo żeglugowe)
• Zasilanie obszarów bez dostępu do sieci gazowej
• Rozwój transportu ciężarowego napędzanego LNG

Wykorzystanie terminalu dla importu wodoru

W dalszej perspektywie terminal mógłby zostać dostosowany do obsługi ciekłego wodoru lub związków zawierających wodór (np. amoniak), co wpisywałoby się w strategię rozwoju gospodarki wodorowej w Polsce.

Podsumowanie

Terminal LNG w Świnoujściu stanowi jeden z fundamentów bezpieczeństwa energetycznego Polski, a jego rozbudowa istotnie wzmacnia pozycję kraju na europejskim rynku gazu. Realizowane inwestycje zwiększą elastyczność operacyjną obiektu i otworzą nowe możliwości biznesowe zarówno dla operatora terminalu, jak i dla innych uczestników rynku.

Sukces ekonomiczny przedsięwzięcia będzie zależał od umiejętnego wykorzystania zmieniających się warunków na globalnym rynku LNG oraz od zdolności do adaptacji do wyzwań transformacji energetycznej. Niemniej jednak, biorąc pod uwagę obecną sytuację geopolityczną i energetyczną w Europie, rozbudowa terminalu jawi się jako strategicznie uzasadniona inwestycja o kluczowym znaczeniu dla gospodarki Polski.